آدامس های اکس نشان

هنوز داستان مصائب و مشکلات اکستازي که هزاران معتاد بر روي دست خانواده ها گذاشت به آخر نرسيده بود که چند ماه قبل، سر و کله يک مخدر توهم زاي ديگر در بازار ايران و خصوصا در مناطق شرقي پيدا شد، مخدري که اين بار در بسته هاي شکيل و با عکس هاي هنر پيشه هاي خوش تيپ هندي و پاکستاني به عنوان آدامس، پاستيل و پودرهايي با طعم نعنا و خوشبو کننده دهان وارد شده است. داروهاي روانگردان، دسته اي از داروها هستند که در درمان برخي از بيماري هاي رواني کاربرد دارند. اکس هم به لحاظ ترکيب شيميايي شبيه اين دسته داروها است اما آيا از خود اين داروها که به طور رسمي در داروخانه ها عرضه مي شوند، سوء استفاده نمي شود؟
اکس با همه مخدرهاي ديگر تفاوتي از زمين تا آسمان دارد. قرص در بسته هاي شيک و خوشرنگ بسته بندي شده؛ منقل و دود و بوي گند و کثافت هم ندارد. بنابراين مثل ترياک و حشيش هم ترسناک نيست. تفاوت اساسي آن با مخدرهاي ديگر هم اين است که خانواده ها نمي توانند آن را از استامينوفن تشخيص دهند. اما حالا جالب است بدانيد که اکس يا بهتر بگويم قرص هاي روانگردان شيک تري در بازار عرضه شده که شايد از اکس ويرانگرتر و سنگين تر باشد. قصد دارم شما را با مخدر توهم زايي آشنا کنم که شبيه به آدامس خوشبو و خوشرنگ است. آدامس ها و خوشبو کننده هاي «پان پراگ» ترکيبي شبيه مخدر ناس دارند. مخدر کثيفي که مرزنشينان شرق ايران و خراساني ها و ساکنان قسمت هايي از آذربايجان آن را به خوبي مي شناسند. «ناس» يکي از کثيف ترين و تهوع آورترين موادي است که آن را مخدري مانند سيگار محسوب مي کند و داشتن آن جرم محسوب نمي شود اما اين ماده به خاطر نوع استفاده آن، مواد سازنده اش و نوع مصرف کنندگانش، در ايران يکي از بدترين مخدرها به حساب مي آيد.
اين ماده که تا همين چند سال قبل در بسته هاي پلاستيکي شبيه به حنا وارد ايران مي شد، از برگ درختي به نام تبل به دست مي آيد که در اندونزي، مالزي، فيليپين، چين، تايوان، کامبوج، ويتنام، لائوس، هند و پاکستان مي رويد. برگ هاي آن را اگر تازه باشد مي جوند ولي معمول ترين شيوه مصرف آن استفاده از خشک شده آن است. پان پراگ که چند وقتي است آدامس ها و خوشبو کننده هاي آن از مرزهاي شرقي کشور وارد شده و با قيمتي بين 50 تا 300 تا تک توماني به فروش مي رسد، در اصل از خانواده همان ناس کثيف است که لباس زيبايي به تن کرده و به عنوان خوشبو کننده هاي دهان به فروش مي رسد. براي تهيه آدامس ها و پاستيل هاي پان، دانه هاي قرمز و درشت درخت تبل را در برگ درخت پيچيده و تنباکو، آهک، خاکستر، ادويه جات معطر، ساخارين و مقدار زيادي اسانس و افزودني هاي غير مجاز را داخل اين مخلوط مي ريزند و پان پراک را تهيه مي کنند. دليلي که پان، مصرف کنندگان را به سمت خود مي کشد احساس گرمي، سرخوشي موقت، سبکي سر، گيجي و شادي کاذبي است که پس از مصرف آن دست مي دهد، اما اين ماده توهم زا، آن قدر ويران کننده است که مضراتش را نمي شود شمرد.
دکتر مهدوي، کارشناس و جامعه شناس و استاد دانشگاه در مورد اين آدامس هاي مخرب مي گويد: پان پراگ که حالا به صورت آدامس جويدني و پاستيل مکيدني وارد کشور مي شود، لثه ها را از بين مي برد، چرا که نيکوتين آن به سرعت از طريق مخاط دهان جذب شده و باعث بدرنگي دندان ها مي شود. علاوه بر آن مصرف اين ماده، زمينه ساز بروز سرطان هاي دهان، حنجره و لثه مي شود.
مهدوي افزود: پان پراگ علاوه بر اينها، دستگاه تنفسي و قلب و عروق مصرف کننده را از بين مي برد. وي اين قرص هاي شبيه به آدامس را بعد از مواد مخدر سنتي، آمپول هاي مخدر و قرص هاي روانگردان، نسل چهارم مواد مخدر دانست و گفت: اين قرص ها عوارضي شبيه به اکستازي دارند و با نام آدامس هاي شادي بخش و يا آرام بخش به فروش مي رسند، همچنين اين آدامس ها پس از مدتي فرد را دچار خستگي و افسردگي مي کنند و عوارض بعدي آنها روي پوست، مو، لثه، دندان، دستگاه تنفسي و کبد است.
بنابراين مي بينيم که مصرف اين آدامس ها عوارضي حتي چند برابر از قرص هاي اکستازي دارند، چرا که اکستازي با همه بدي هايش يک حسن داشت، آن هم اين که وقتي اولين بار وارد کشور شد، آن قدر گران بود که هر کسي قدرت خريد آن را نداشت اما آدامس هاي پان پراگ مواد مخدري هستند که قيمت بهترين نوعشان هم به اندازه يک آب نبات چوبي نيست؛ 50 تا 500 تومان. علاوه بر اين، با توجه به اينکه قاچاقچيان آن را به عنوان خوشبو کننده دهان يا آدامس و پاستيل خوشمزه وارد مرزهاي شرقي کشور کرده اند، خيلي راحت مي شود آن را از دستفروشي ها و حتي دکه هاي روزنامه فروشي آن مناطق خريد.
اگر چه پان پراگ به طرز نامطلوبي وضعيت دهان و دندان و مغز را به هم مي ريزد اما مهمترين هراسي که از اين ماده وجود دارد، وابستگي است که اين ماده به مخدرهاي سنگين تر و قوي تر ايجاد مي کند. پان همان کاري را مي کند که هم اکنون اکس و حتي سيگار در حال انجام آن هستند؛ معرفي مصرف کنندگان به دنياي مخدرهاي قوي تر، و بسيار وحشتناک تر. دليلش هم آن است که اگر اکس و سيگار از دوران جواني و نوجواني افراد را آلوده مي کنند، پان پراگ که به عنوان خوشبو کننده دهان يا آدامس با طعم نعنا وارد بازار شده، حتي کودکان دبستاني و خردسال را هم به حوزه بزرگ اعتياد مي کشاند و آنها را به سمت وابستگي و اعتياد به مواد مخدر قوي تر راهنمايي مي کند. استفاده از پان، ريشه در فرهنگ هندي دارد. هندي ها معمولا اين ماده را به عنوان نشانه اي از مهمان نوازي براي مهمانان خود مي آورند. تحقيقات صورت گرفته در هند، پاکستان و نپال نشان مي دهد که در حال حاضر بين 20 تا 40درصد از جمعيت جوان اين کشور ها از اين مواد استفاده مي کنند. اکنون اين آدامس هاي مخدر را خيلي راحت مي توان مثل سيگار از مغازه ها خريد به طوري که حتي خانواده هايي که تفاوت اکس و استامينوفن را نمي دانند، مسلما نمي توانند تشخيص دهند اين آدامس ها و خوشبو کننده ها ي دهان چيست؟
بنابراين اين ماده توهم زا و اعتياد آور در ميان جوانان نفوذ پيدا کرده و آثار تخريبي شديدي در سيستم عصبي فرد به وجود مي آورد و معمولا هنگامي اين آثار نمايان مي شود که ديگر کار از کار گذشته و امکان بازگشت به حالت طبيعي و درمان وجود ندارد، چرا که فردي که اکس و انواع آن را مصرف مي کند بايد به صورت مادام العمر دارو مصرف کند و تحت درمان باشد چون احتمال بازگشت مجدد به اين مخدر وجود دارد.
منبع:ماهنامه دنياي سلامت شماره ي 29
/خ